Βρώσιμες ελιές
Η ελιά στον Κόσμο...
Η ελιά είναι ένα ιστορικό φυτό και η καλλιέργεια της γίνεται εδώ και πολλούς αιώνες τόσο στην Ελλάδα όσο και σε άλλες χώρες στον κόσμο. Σήμερα και στις πέντε ηπείρους (Ευρώπη, Ασία, Αμερική, Αφρική και Ωκεάνια) συναντούμε ελαιώνες. Η Ευρώπη με 500 περίπου εκατομμύρια δένδρα έχει περισσότερο από τα ¾ της παγκόσμιας παράγωγης και ακολουθούν η Ασία (Ιράν, Κινά, Σ. Αραβία, Ινδία, Ιαπωνία, Πακιστάν και Ιράκ) με 13%, η Αφρική (Νότιος Αφρική) με 8% και η Αμερική (Η.Π.Α, Αργεντινή, Μεξικό, Βραζιλία, Περού, Ουρουγουάη και Χιλή) με 3%. Στην Ωκεάνια (Αυστραλία και Ν. Ζηλανδία) πρόσφατα έχει αρχίσει η φύτευση ελαιοδέντρων. Η εγκατάσταση των ελαιοδέντρων στις χώρες Ινδία, Ιαπωνία, Κορέα και Πακιστάν είναι σε πειραματικό στάδιο ενώ στην Κινά, Ν. Ζηλανδία, Βραζιλία και Σ. Αραβία πρόσφατα άρχισε η φύτευση της ελιάς. Παραδοσιακές χώρες στην καλλιέργεια της ελιάς έκτος των ευρωπαϊκών είναι οι Η.Π.Α, Αργεντινή, Χιλή, Ιράν και Ιράκ.
Η ελιά στην Ευρώπη...
Στην Ευρώπη η καλλιέργεια της ελιά εμφανίζετε στις χώρες γύρω από την Μεσόγειο (Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία, Γαλλία, Αλβανία και Ελλάδα). Η Ισπανία είναι η πρώτη ελαιοκομική χωρά στον κόσμο με 200.000.000 ελαιόδεντρα και ακολουθεί η Ιταλία με 185.000.000 ελαιόδεντρα και η Ελλάδα με 133.000.000 ελαιόδεντρα.
Η ελιά στην Ελλάδα...
Η Ελλάδα είναι η τρίτη ελαιοπαραγωγός χωρά στον κόσμο με καλλιεργούμενη έκταση 6.700.000 στρέμματα και αν υπολογίσουμε και τα διάσπαρτα δέντρα φτάνει στα 7.500.000 στρέμματα. Όπως ανάφερα και παραπάνω ο αριθμός ελαιόδεντρων στην Ελλάδα είναι 133.000.000 από τα όποια μόνο τα 100.000.000 ελαιόδεντρα είναι σε κανονικούς ελαιώνες.Οι περιοχές της χώρας μας που καλλιεργούνται τα ελαιόδεντρα χαρακτηρίζονται για το αρκετά ζεστό και ξηρό καλοκαίρι και τους λίγους χειμωνιάτικους παγετούς. Είναι περιοχές που δεν μπορούν να αναπτυχθούν άλλες καλλιέργειες με αποτέλεσμα η εγκατάσταση της ελαιοκαλλιέργειας να είναι σημαντική για τους γεωργούς επειδή συνεισφέρουν σημαντικά στην οικονομία της περιοχής και της οικογενείας.
Στην Ελλάδα παραδοσιακά η καλλιέργεια των ελαιόδεντρων γίνεται στις περιοχές τις Πελοποννήσου (Αρκαδία, Μεσσηνία και Καλαμάτα), τις Κρήτης, τις Μακεδονίας (Χαλκιδική), τις Θεσσαλίας (Μαγνησία), τις Ηπείρου (Άρτα) και τις Στέρεας Ελλάδας (Αιτωλοακαρνανία και Φθιώτιδα).
Στην Ελλάδα παραδοσιακά η καλλιέργεια των ελαιόδεντρων γίνεται στις περιοχές τις Πελοποννήσου (Αρκαδία, Μεσσηνία και Καλαμάτα), τις Κρήτης, τις Μακεδονίας (Χαλκιδική), τις Θεσσαλίας (Μαγνησία), τις Ηπείρου (Άρτα) και τις Στέρεας Ελλάδας (Αιτωλοακαρνανία και Φθιώτιδα).
Η ελιά στην Αιτωλοακαρνανία...
Στην Αιτωλοακαρνανία υπάρχουν συνολικά 5.5 εκατομμύρια ελαιόδεντρα από τα όποια τα 3 εκατομμύρια είναι επιτραπέζιες ελιές. Οι επιτραπέζιες ελιές στον Νομό αποτελούνται από δυο βασικές ποικιλίες, την ποικιλία Καλαμών και την ποικιλία Κονσερβολιά. Από τα 3 εκατομμύρια ελαιόδεντρων η ποικιλία Κονσερβολιά κατέχει το μεγαλύτερο μέρος, περίπου 2.250.000 ελαιόδεντρα ενώ τα υπόλοιπα 750.000 δένδρα είναι της ποικιλίας Καλαμών.
Καλαμών
Η ποικιλία Καλάμων απαντάται σε διάφορα μέρη στην Ελλάδα. Στην Αιτωλοακαρνανία η καλλιέργεια της ποικιλία Καλάμων ξεκίνησε από την Κάτω πεδιάδα του Αχελώου και στην γύρω περιοχή της λιμνοθάλασσας Αιτωλικού-Μεσολογγίου ενώ σήμερα έχει επεκταθεί και προς τα βόρεια του Νομού, γύρω από τον Αμβρακικό, στην περιοχή της Βόνιτσας, του Δρυμού και του Λουτρού. Τα δένδρα έχουν ύψος μέχρι 7-10 μετρά και είναι λιγότερο ζωηρά από άλλες επιτραπέζιες ποικιλίες. Έχει βαθυπράσινα πλατειά και σκληρά φύλλα, μήκος περίπου 8.48 εκατοστά και πλάτους περίπου 1.64 εκατοστά. Ο καρπός έχει σχήμα μονόπλευρο, κυρτό με μέσο βάρους καρπού 5,6 γραμμάρια. Ο πυρήνας έχει σχήμα παρόμοιο με τον καρπό, μέσου βάρους 0.6 γραμμάρια και φέρει εννέα έως δέκα αβαθείς γλυφές. Αντέχει στον δάκο και απαιτεί εδάφη μέσης σύστασης με άριστο pH=7. Το καλοκαίρι χρειάζεται 3 τουλάχιστον αρδεύσεις για να δώσει ικανοποιητικό μέγεθος καρπού. Η ποικιλία Καλάμων ωριμάζει όψιμα Νοέμβριο-Δεκέμβριο. Είναι κατάλληλη και αποκλειστική ως επιτραπέζια ποικιλία για μαύρες ελιές.
|
Κονσερβολιά (Χοντρολιά "Αγρινίου")
Η ποικιλία Κονσερβολιά είναι πολύ γνωστή στην Αχαΐα, στην Άρτα κ στην μαγνήσια. Στην Αιτωλοακαρνανία η κονσερβολιά βρίσκεται στην Άνω περιοχή του Αχελώου (Αγρίνιο-Άγιος Βλάσης-Καστράκη-Ξηρόμερο) και είναι γνωστή ως <Αγρινίου> και ως <χονδρολιά>. Είναι δένδρο ύψους 6-10 μετρά με σκουρόχρωμα επιμήκη φύλλα, μήκος περίπου 7.40 εκατοστά και πλάτους 1.29 εκατοστά. Ο καρπός είναι σφαιρικός ή ωοειδής με βάρος 5,7 γραμμάρια. Ο πυρήνας έχει σχήμα κυλινδρικό μέσου βάρους ο.51 γραμμάρια και φέρει ακίδα στην κορυφή και επτά βαθειάς γλυφές. Έχει αντοχή στο κρύο. Είναι κατάλληλη ως επιτραπέζια ποικιλία για πράσινες και μαύρες ελιές.
|
Χαρακτηριστικά επιθυμητής ελιάς
Η ποιότητα της βρώσιμης ελιάς δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ενόργανους μεθόδους οπότε η αξιολόγηση της γίνεται από τον ίδιο τον άνθρωπο. Τα κριτήρια αξιολόγησης είναι τα αποδεκτά επιθυμητά χαρακτηριστικά που καθορίζει η αγορά. Τέτοια χαρακτηριστικά είναι η γενική εμφάνιση των ελιών, η γεύση, η οσμή και η συνεκτικότητα της σάρκας.
Διατροφική αξία και οφέλη της ελιάς
- Ο καρπός της ελιάς είναι εξαιρετική πηγή μονοακόρεστων λιπαρών οξέων.
- Περιέχουν λινολεϊκό οξύ, το οποίο είναι ιδιαιτέρως ευεργετικό στο θηλασμό, καθώς η έλλειψη αυτού σχετίζεται με δερματικές παθήσεις και ανάπτυξη προβλημάτων στα βρέφη.
- Βελτιώνει τις ηπατικές λειτουργίες «καθαρίζοντας» τον οργανισμό λόγω του φυσικού χλωρίου που περιέχει.
- Οι βιταμίνες A, D, E και Κ βοηθούν στην ανάπτυξη των οστών στα παιδιά και τους ενήλικες.
- Η χαρακτηριστική γεύση και το άρωμά τους προέρχεται από τις πολυφαινόλες, οι οποίες παρουσιάζουν δράση κατά του καρκίνου και έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
- Η βιταμίνη Ε και άλλα αντιοξειδωτικά που βρίσκουμε στις ελιές μειώνουν τον κίνδυνο καταστροφής των κυττάρων και τις φλεγμονές.
- Μελέτες έχουν δείξει ότι οι μαύρες ελιές περιέχουν θρεπτικά συστατικά, ικανά να αποτρέψουν την απώλεια οστικής μάζας.
- Δίνει στον ανθρώπινο οργανισμό φυτικές ίνες και μέταλλα οπως ασβέστιο, μαγνήσιο, κάλιο, νάτριο και σίδηρο.
Γι αυτό και είναι αναπόσπαστο κομμάτι της μεσογειακής διατροφής και συγκαταλέγεται σχεδόν σε όλες τις υγιεινές δίαιτες αλλά και στη διατροφή εκατομμυρίων ανθρώπων.
Ελαιοτριβείο Σταράμος - Μπούζα Αιτωλικού